Waarom ‘Whateverland’ de slechts denkbare titel is voor dit point & click-avontuur vol Tim Burton-sfeer | Games

De hoogdagen van ‘Monkey Island’, ‘Broken Sword’, ‘Grim Fandango’ en ‘Full Throttle’. Van stiekem ‘Leisure Suit Larry’ spelen en hopen dat er niemand binnenkomt. Van niet op het internet kunnen om de oplossing van een volstrekt van de pot gerukte puzzel op te zoeken omdat er iemand aan het telefoneren is. En dan beseffen dat dat al dertig jaar geleden is. Auw.

Maar zoals Nicole en Hugo reeds voorspelden: alles komt terug. Waarschijnlijk hadden ze het niet meteen over videogames, maar zelfs een genre dat zo antiek is als point & click heeft niet alleen de tand des tijds doorstaan, het is zelfs aan een bescheiden comeback bezig de afgelopen tijd. Titels als ‘Norco’, ‘The Excavation of Hob’s Barrow’, ‘Unavowed’, en natuurlijk de triomfantelijke terugkeer van ‘Monkey Island’ zijn maar een fractie van uiterst goed ontvangen games die bewijzen dat we nog lang niet uitgewezen en -geklikt zijn. Nieuwste telg in het rijtje: ‘Whateverland’, dat een jaar geleden al op Steam verscheen en nu ook op consoles wordt uitgebracht.

Protagonist van ‘Whateverland’ is Vincent, een dief die betrapt wordt bij het stelen van een juweel dat – het zal je maar overkomen natuurlijk – eigendom is van de heks Beatrice en die is daar niet zo mee opgezet. In die mate dat ze Vincent prompt naar ‘Whateverland’ verbant. Ontsnappen is de boodschap dus, en gelukkig leer je van een mede-banneling Nick, een semi-dode maar volledig geflopte schrijver, dat er een spreuk bestaat om net dat doel te bereiken. Enige hinderpaal: die spreuk is in zeven stukken verdeeld en uiteraard is niet iedereen meteen bereid om Vincent zomaar te helpen.

In goede point & click-traditie is het vanaf dan dus kwestie van items te verzamelen en te combineren in de hoop dat het resultaat de oplossing is voor de breinbrekers die het spel je voorschotelt. ‘Whateverland’ geeft echter wel een eigen draai aan deze beproefde formule. Je kan er namelijk voor kiezen om bij de andere personages op een goed blaadje te komen zodat ze hun stuk van de spreuk vrijwillig afgeven, maar omdat Vincent een inbreker is, kan je evengoed opteren voor een minder vriendelijke aanpak en wat je nodig hebt gewoon proberen te stelen. Een uniek mechanisme dat niet enkel de herspeelbaarheid bevordert, maar ook een directe invloed heeft op het verhaal en de afloop van het avontuur.

Ook de gameplay verandert naargelang het pad dat je kiest. Als je netjes je best wil doen om de bewoners van ‘Whateverland’ te helpen, doe je dat door puzzels op te lossen maar ook door minigames te spelen die voor de nodige en welgekomen afwisseling zorgen. Het ene moment ben je vis aan het sorteren, iets later zit je plots in een old school beat ‘em up. Wie minder nobel is van inborst, wordt dan weer geconfronteerd met complexe kluizen om te kraken. Verwacht echter geen standaard slotenkrakerij zoals je die kent uit andere games, want elke kluis is een unieke puzzeldoos die enkel op een heel specifieke manier kan geopend worden.

Welke speelstijl je ook kiest, voor beide types puzzels geldt hetzelfde: hoe origineel en clever ze vaak zijn, zo frustrerend kunnen ze ook snel worden. ‘Whateverland’ doet namelijk amper tot zelfs geen moeite om uit te leggen wat er nu precies van je verwacht wordt. Het gevolg is dat voor je aan het eigenlijke oplossen van een puzzel kan beginnen, je eerst moet proberen te ontrafelen wat nu eigenlijk de bedoeling is. Voor old school point & click-veteranen klinkt dat waarschijnlijk als muziek in de oren, maar voor al de rest leidt het vaak tot frustrerende momenten die met een beetje meer duidelijkheid makkelijk vermeden hadden kunnen worden.

Audiovisueel is ‘Whateverland’ behoorlijk… whatever. De makers hebben duidelijk inspiratie geput uit het werk van Tim Burton en de omgevingen zien er dan ook toepasselijk deprimerend en donker uit. Hetzelfde kan niet gezegd worden over de handgetekende personages die niet meteen moeders mooiste zijn. Ook het stemmenwerk is van wisselvallige kwaliteit. Het is vooral jammer dat er voor Vincent zelf, toch het personage dat het meeste aan het woord is, geen betere stemacteur gevonden kon worden. Te meer omdat de dialogen wel goed geschreven en vaak hilarisch zijn, maar een beetje hun doel voorbijschieten door de vlakke intonatie en droge aframmeling van de tekst. De soundtrack is dan weer uitstekend en past perfect bij de sfeer die ‘Whateverland’ uitademt.

‘Whateverland’ is misschien wel de slechtst denkbare titel die de makers dit spel hadden kunnen geven. Voor elke leuke minigame is er een even frustrerend obscure puzzel, voor elke grappige dialoog is er een monotone stemacteur. Enkel voor wie echt elke point & click adventure wil gespeeld hebben dus.

De game is beschikbaar voor pc, PS 4/5, XO/Series X|S en Nintendo Switch.